Rok 2023 ustanowiony został
„Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.”

strzelecki mapy wypraw

Sejm w wyniku podjętej w lipcu 2022 r. okolicznościowej uchwały ustanowił 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.
W uchwale podkreślono, że Strzelecki to:

(…)
„wybitny badacz, podróżnik, odkrywca i filantrop, pierwszy Polak, który okrążył indywidualnie Ziemię w celach naukowych.
Nazwiskiem Pawła Edmunda Strzeleckiego zostało nazwanych wiele obiektów geograficznych w Australii, a on sam trwale wpisał się w jej historię.”

W dyskusji nad uzasadnieniem uchwały wzięło udział 10 posłów.
Za uchwałą opowiedziało się 438 posłów, nikt nie był przeciw, jeden wstrzymał się od głosu.

Poniżej można wysłuchać wypowiedzi posła sprawozdawcy (większy-podstawowy fragment), oraz wystąpień niektórych posłów z innych klubów w koleności jakiej byli zapisani do dyskusji (wśród nich -poniżej, ciekawe wystąpienie Tomasza Zimocha.).


Śledz
Trasa Śledz

1 Just move/tap mouse over the buttons!

(…)
Przypomnienie postaci Pawła Edmunda Strzeleckiego.
   W roku 2023 przypada 150. rocznica śmierci Pawła Edmunda Strzeleckiego. Być może niektórym zbyt dobrym uczniom gdzieś się majaczy w pamięci, że był taki Strzelecki, który w Australii nadał nazwę Góra Kościuszki, a więc gdzieś był ktoś, kto był w świecie i pamiętał o tym, że jest Polakiem.
   Natomiast postać jest w ogóle fenomenalna, jeżeli mówimy w tej chwili o jakichś idolach czy bohaterach dla młodych ludzi, nie tylko z gier komputerowych i nie tylko z zespołów muzycznych, jakie są. Chodzi tylko o to, żeby znaleźć bohatera, postać, zajęcie, którym mógłby się młody człowiek zainspirować i stać się takim.
   To warto. To właśnie taką postacią bezsprzecznie jest Paweł Edmund Strzelecki.
To był właściwie człowiek o wszechstronnych zainteresowaniach: podróżnik, badacz, odkrywca, geolog. W końcu jego życia okazało się, że ma jakieś społecznikowskie ciągoty, to filantrop.
      Niezależnie od tego właśnie chociażby tym gestem w Australii związanym z Górą Kościuszki pokazał, że nie zapomniał, skąd pochodzi i kim jest, a pochodził ze zubożałej rodziny szlacheckiej o tradycjach patriotycznych, wielkopolskiej rodziny, bo urodził się w miejscowości, która w tej chwili bodajże...(Głos z sali: ...Poznania) ...chyba już jest częścią Poznania.
   Tak, właśnie. I to wszystko w nim zostało. Natomiast pęd do poznawania świata ponoć urodził się u niego w najmłodszych czasach. Był Strzelecki takim człowiekiem, który właściwie samodzielnie okrążył świat w podróży naukowej, bo on nie tylko podróżował i robił zdjęcia [?], być może miałby wtedy lekkie problemy ze zrobieniem tych zdjęć, a na pewno nie mógł tego kolekcjonować, natomiast był człowiekiem, który ciągle coś odkrywał.
   Odkrywał złoża minerałów, więc był w jakimś sensie geologiem, jego odkrycia były głównie geologiczne, pisał dzienniki, opisywał te trasy. Zjechał rzeczywiście cały świat, oprócz Europy i Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej Amerykę Południową, Australię, Emiraty. Gdzie on nie był?
   No i ta Australia. Jest tam do dzisiaj człowiekiem wspominanym, czczonym. Właściwie wszyscy wiedzą o Strzeleckim, mimo że wrócił potem do Europy i mieszkał już w Zjednoczonym Królestwie, gdzie jego dokonania i te naukowe, i te podróżnicze, i te odkrywcze były cenione.
   Został uhonorowany licznymi odznaczeniami brytyjskimi, królowa Wiktoria nadała mu tytuł Rycerza Komandora Orderu św. Michała i św. Jerzego, uniwersytet oksfordzki przyznał mu honorowy doktorat.
   Jednym słowem, o Strzeleckim wiedziała i Europa, i Australia, i częściowo być może cały świat, a myśmy w Polsce trochę o nim zapomnieli. Dlatego znalezienie tej postaci przez kolegów z Poznania z mojego klubu, przypomnienie i przygotowanie tego projektu uważam za bardzo cenną inicjatywę.
   W 1997 r. prochy Pawła Edmunda Strzeleckiego zostały sprowadzone do Poznania, spoczywają w katedrze, w Krypcie Zasłużonych Wielkopolan w kościele św. Wojciecha. Pora, żebyśmy o Pawle Edmundzie Strzeleckim uczyli się, przygotowali jakiś film dokumentalny, może film fabularny, bo podejrzewam, że jego życie znakomicie by się do tego nadawało, i pamiętali, że kiedy myślimy o wielkości Polski, to nie trzeba tej wielkości budować poprzez gigantyczne lotniska, na które wydaje się miliardy złotych.
Wystarczy, jak wielkość będziemy budowali na pamięci o tych, którzy tę Polskę swego czasu przenieśli w swoich sercach, w swoich umysłach i którzy na tę wielkość Polski pracowali.
A takim człowiekiem był Paweł Edmund Strzelecki. Dziękuję.



Trasa Drabek

2 Just move/tap mouse over the buttons!

Panie Marszałku! Wysoki Sejmie!
   Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.
   Paweł Edmund Strzelecki to wybitny geolog, geograf, badacz, odkrywca, podróżnik. Pani przewodnicząca tutaj bardzo długo opowiadała o tej nietuzinkowej postaci i to jest prawda. To jest prawda, że jest to pierwszy Polak, który okrążył na własny rachunek całą Ziemię, ale robił to nie dla własnej przyjemności, ale z ciekawości, z ciekawości takiej badawczej, ale też naukowej.
   On dzięki tym swoim odkryciom odkrywał świat, odkrywał świat dla siebie, ale też dla całego świata. Przyczynił się do rozwoju nauk przyrodniczych.
   Opracował mapę geologiczną Nowej Południowej Walii i Tasmanii, która była przez wiele lat bardzo ważnym dokumentem, z którego można było korzystać, i która powodowała rozwój tych ziemi i tych przestrzeni. Jego badania i odkrycia przyczyniły się do rozwoju właśnie wiedzy o Australii.
   Bardzo ważna jest też ta druga część jego życia, ta część życia jako filantropa, osoby, która miała wielkie serce i zauważała głodujące dzieci. W czasie wielkiego głodu w Irlandii przygotował, nadzorował program dożywiania dzieci, który objął ok. 200 tys. dzieci.
   Wielokrotnie odznaczony, zasłużony Polak, patriota, który zasługuje na oddanie hołdu przez Sejm i upamiętnienie właśnie poprzez podjęcie uchwały przez Sejm w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego.
   Klub Prawa i Sprawiedliwości tę uchwałę będzie popierał. Dziękuję serdecznie.

Drabek 2

Rzepa 3
Trasa Rzepa

3 Just move/tap mouse over the buttons!

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
Dopowiem jednak jeszcze kilka ciekawostek o Edmundzie Strzeleckim.
   Niestety opuścił Polskę w 1831 r. i już nigdy do niej, jak państwo wiecie, nie wrócił. Krążą jednak plotki, jakoby nie tylko obawiał się represji po powstaniu listopadowym. Mowa jest również o tym, że spowodowane to było zawodem miłosnym. Jak było w rzeczywistości? Historycy mogą spierać się o to do dnia dzisiejszego.
Wykształcenie Edmunda też jest sprawą sporną, bo jedni mówią, że kształcił się na uczelniach angielskich, niemieckich, a niektóre źródła podają, że był samoukiem. Jak było naprawdę?
Naprawdę, szanowni państwo, był wielkim Polakiem, wielkim odkrywcą, przede wszystkim odkrywcą Australii. Jako pierwszy Europejczyk zbadał Góry Śnieżne i, co najważniejsze, zdobył ich najwyższy szczyt, który nazwał Górą Kościuszki, gdyż przypominał mu Kopiec Kościuszki, ten z Krakowa.
  W Australii spędził cztery lata. Zapewne zostałby tam dłużej, gdyby nie zły stan zdrowia. Wracając do Anglii, odwiedził jeszcze m.in. Filipiny, Hongkong, Singapur, Indie, Egipt, Gibraltar i Francję. W czasie 9-letniej podróży odwiedził wszystkie znane mu kontynenty, wszak o Antarktydzie wtedy jeszcze nie było nic wiadomo. Przepłynął trzy oceany i był jednym z pierwszych Polaków, którym się to udało.
   Jako pierwszy Polak został członkiem angielskiego towarzystwa naukowego, Królewskiego Towarzystwa Geograficznego, oraz nadano mu, tak jak pani poseł już powiedziała, doktorat honoris causa Uniwersytetu Oksfordzkiego, a królowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii oznaczyła go dwoma orderami.
   Również Australijczycy o nim pamiętali. Jego nazwiskiem nazwali góry, pasmo i dwa szczyty, pustynię, rzekę, rezerwat przyrody i miasto. Wydana przez Strzeleckiego książka z opisem fizycznym Australii i Tasmanii zyskała uznanie wśród naukowców. Sam Karol Darwin pogratulował mu dzieła. Była ona podstawowym źródłem informacji o Australii przez 40 lat.
   Strzelecki był osobą niesłychanie popularną. Miał wielu przyjaciół, lecz również dużo wrogów. Chętnie pomagał innym, np. Irlandczykom w czasie wielkiego głodu, głośno sprzeciwiał się złemu traktowaniu Indian przez kolonizatorów w Ameryce Południowej. Wierzył w sprawiedliwość, równość społeczną wszystkich ludzi. Do tubylców odnosił się z wielkim szacunkiem, przez co zaskarbił sobie ich zaufanie.
   Strzelecki był osobą niesłychanie popularną. Miał wielu przyjaciół, lecz również dużo wrogów. Chętnie pomagał innym, np. Irlandczykom w czasie wielkiego głodu, głośno sprzeciwiał się złemu traktowaniu Indian przez kolonizatorów w Ameryce Południowej. Wierzył w sprawiedliwość, równość społeczną wszystkich ludzi. Do tubylców odnosił się z wielkim szacunkiem, przez co zaskarbił sobie ich zaufanie.
   Klub Koalicji Polskiej oczywiście z przyjemnością poprze ten wniosek. Dziękuję bardzo.



Trasa Zimoch

4 Just move mouse over the buttons!

Wysoki Sejmie.
   Gdzie go nie było? Dokąd ruszył spod poznańskiej wsi, spod Głuszyna? Podróżował po Europie. Dłużej przebywał we Francji, ruszył też do Anglii, a w połowie 1834 r. Paweł Edmund Strzelecki popłynął do Ameryki Północnej, a właściwie rozpoczął podróż dookoła świata.
   Trwała ona nie 80 dni, ale 9 lat. Był w Ameryce Południowej i pozostawił ślady na Hawajach.
Czym on nie płynął? Płynął statkami, kutrami, parowcami.
   Czegóż ten geograf nie odkrył, czego ten geolog nie zbadał, czego ten niezwykły wizjoner nie opisał?
   Odkrył Australię i nie ma w tym przesady. Pokochano go też w Irlandii, gdzie pokazał, na czym polega prawdziwa działalność filantropijna. Fascynujący jest życiorys Pawła Edmunda Strzeleckiego.
   Któż z nas nie chciałby być Strzeleckim? Któż z nas nie chciałby przeżyć choćby minimum tego co on?
   O Strzeleckim powinno się pisać książki, bo przecież nie tylko Tomek był w krainie kangurów. Może znajdzie się więc współczesny Alfred Szklarski, który opisze przygody Strzeleckiego, może ktoś nakręci film, bo i wątków miłosnych w życiorysie naszego patrona jest też wiele.
   Sejm słusznie wybiera Pawła Edmunda Strzeleckiego na patrona 2023 r.

Zimoch 4

Szop 5
Trasa Szopa

5 Just move mouse over the buttons!

Panie Marszałku! Wysoka Izbo!
   Paweł Edmund Strzelecki to jeden z najwybitniejszych polskich podróżników. Można śmiało powiedzieć, że zasłużył na miano bohatera narodowego w wielu krajach świata. Jest jednym z nielicznych Polaków...
   Jego imieniem nazwana została odkryta przez niego góra w Tasmanii. Inna góra nazwana została przez Strzeleckiego imieniem Tadeusza Kościuszki. Wielki odkrywca pracujący na terenie Brazylii, Urugwaju, Chile, Meksyku, Argentyny oraz Australii. To oczywiście tylko kilka krajów, na terenie których dokonał ważnych odkryć geograficznych, ale również geologicznych. Australia zawdzięcza temu wybitnemu Polakowi odkrycie największych złóż węgla na terenie tego kraju.
Jestem dumny, że będę mógł przyczynić się do uhonorowania pamięci Pawła Strzeleckiego, oddając swój głos za przyjęciem tego projektu. Rozumiem, że klub Prawa i Sprawiedliwości ze względu (Dzwonek) na odkrycie największych złóż węgla na terenie Australii będzie głosował za przyjęciem tego projektu i ustanowieniem roku 2023 Rokiem Pawła Edmunda Strzeleckiego. Jestem z was, panie i panowie z Prawa i Sprawiedliwości, dumny. Polska w 2023 r. będzie stała na Australii.